فهرست نرم افزارهای BIM که ممکن است هماهنگ کننده بیم به کار برد، نسبتا طولانی است. در این فهرست، تنها به ابزارهایی اشاره شده است که در نقش هماهنگ کننده استفاده می شوند اما راهکارهای عالی بسیارِ دیگری هم در بازار هست که امکانات کامل مدل سازی، هماهنگی، تحلیل و شبیه سازی مدل ها را فراهم می کنند در اینجا هدف از تهیه فهرست نرم افزارهای BIM، دادن دید اجمالی خوبی از ابزارهایی است که هماهنگ کننده بیم می تواند به کار برد ، در نتیجه توصیه می‌کنیم این سری از پست‌ها را دنبال کنید و اگر از هر کدام از این ابزارها استفاده میکنید برای ما کامنت بگذارید.
نرم افزارهای BIM – فاز اول پروژه
1. انتخاب محیط داده های مشترک مناسب
در مرحله اول، زمانی که ساختار پروژه هنوز شکل نگرفته است، انتخاب ابزار به شدت با الزامات طرف سفارش دهنده با توجه به سطح پیاده سازی بیم مرتبط است. در این مرحله، محیط کاریِ پروژه ای را که اصطلاحا محیط داده های مشترک (CDE) نامیده می شود، باید انتخاب کرد. اگر الزامات ساده باشند، آنگاه محیط داده های مشترک ما می تواند یک درایو بر روی کامپیوتری باشد که متصل به شبکه است، که در آن داده های پروژه از قبیل اسناد، نقشه ها، مدل ها، محاسبات، قراردادها، استانداردها، و غیره نگهداری می شوند. در این حالت، هر یک از دست اندرکاران پروژه باید به درایو پروژه دسترسی داشته باشد تا ویرایش فعلی هر پرونده را در اختیار گیرد. در حال حاضر، به آرامی اما پیوسته داریم به سمتی حرکت می‌کنیم که دیگر محیط داده های مشترک را روی درایو کامپیوترها ایجاد نکنیم، بلکه راهکارهای ابری را انتخاب نماییم.
این گونه راهکارها ایمن‌تر هستند و آزادی و امکانات بیشتری نسبت به درایو کامپیوتر در اختیار می‌گذارند (مانند باز کردن مدل های سه‌بعدی در مرورگر بدون هیچ گونه نرم افزار خاص). در اینجا فهرستی از نرم افزارهای مختلف به عنوان ابزارهای متداول BIM که نقش محیط داده‌های مشترک پروژه‌ها را ایفا می کنند خواهید دید:
- BIM 360
بیم 360، محیط داده‌های مشترک پیشرفته در فضای ابری، محصولی از اتودسک است. این پلتفورم یکپارچه که از نرم افزارهای متعددی تشکیل شده، از مرحله طراحی تا ساخت، تیم‌های پروژه و داده‌ها را در هر لحظه به هم متصل می کند، به تصمیم گیری آگاهانه کمک می‌نماید، و نتایجی پیش بینی پذیرتر و پرسودتر را به بار می آورد.
- Viewpoint for Projects
راهکار مدیریت اسناد و اطلاعات مبتنی بر فضای ابری برای اشتراک گذاری، کنترل، و همکاری بر روی اطلاعات پروژه میان تیم های پراکنده است. محیط داده های مشترک ویوپوینت برای پروژه به کاربران خود امکان تحویل پروژه های بیم سطح دو را می دهد.
- Asite
محیط داده‌های مشترک ابری برای همکاری روان و یکپارچه میان دیسیپلین‌های پروژه از مرحله طراحی مفهومی تا تکمیل و پس از آن.
- Trimble Connect
ابزار همکاری باز است که اطلاعات پروژه را قابل ردیابی، شفاف و قابل دسترسی می‌کند تا به کاربران در ساخت و ساز کمک نماید و کاربران را قادر می‌سازد اطلاعات پروژه را از هر جا و در هر زمان ببینند، به اشتراک بگذارند و به آنها دسترسی پیدا کنند.
- Bentley ProjectWise
نرم افزار همکاری پروژه که به تیم ها کمک می کند محتوا و خلاصه پروژه مهندسی را در سکویی واحد مدیریت کنند، به اشتراک بگذارند، و توزیع نمایند. در حالی که ProjectWise می تواند همه انواع داده های کَد، بیم، فضایی، و پروژه را مدیریت کند، می تواند با برنامه های Bentley و سایر محصولات از جمله نرم افزار اتودسک و مایکروسافت آفیس یکپارچه شود.
- Allplan Bimplu
این ابزار پلتفورم باز بیم برای همکاری کارامد همه دیسیپلین ها در پروژه‌های ساخت و ساز است. با استفاده از آن، داده‌های مدل بیم، اطلاعات، مستندات و اقدامات در طول چرخه عمر کامل ساختمان به صورت متمرکز مدیریت می شوند.
- Bimsyn
پلتفورم همکاری باز بیم است که تنها از آن استانداردهای باز که اطلاعات، ابزارها و انسانها را در تمام فازهای چرخه عمر ساختمان به هم متصل می کند استفاده می‌نماید.
- Dalux Box
محیط داده های مشترک کاملی است که بیم را در یک محیط در هم می بافد. این ابزار تمامی پرونده ها را یک جا سازمان می دهد و شما را قادر می سازد از روی گوشی همراه یا رایانه خود به اطلاعات دسترسی پیدا کنید.
- Microsoft SharePoint
پلتفورم همکاری مبتنی بر شبکه اینترنت است که با ماکروسافت آفیس یکپارچه می شود، و معمولا در پروژه های بزرگ به کار می رود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این موضوع پیشنهاد می‌کنیم فیلم آماده شده توسط ویستا فراز در این‌باره را ببینید.
2. نرم افزارهای بیم برای ایجاد مستندات پروژه
در این مرحله از پروژه بیم، هماهنگ کننده مسئولیت زیادی برای ایجاد انواع برنامه ها (مانند برنامه اجرایی بیم)، یادداشت ها، مشروح استانداردها، صفحات گسترده، خلاصه ها و ارائه ها دارد. در این ارتباط، بهترین راهکار کاملا آشناست، بسته اِم اِس آفیس که در این زمینه کارش بی نقص است.
اکنون راهکارهای بسیار دیگری در بازار هستند، مانند بسته پیشنهادی گوگل- جی سوئیت یا آی وُرک برای کاربران iOS.
- Office 365
فضایی ابری است که می توانید اشتراک آن را بخرید. این فضا ابزارها را برای روش امروزی که مردم به کار می برند گرد هم می آورد و با ترکیب برنامه هایی مانند Excel و Outlook با فضاهای ابری مانند OneDrive و Microsoft Teams این امکان را فراهم می سازد که همه بتوانند مستندات را ایجاد کنند و هر جایی روی هر دستگاهی آن را به اشتراک بگذارند.
- G-Suite
این نرم افزار در یک دسته ابزار، راهکارهایی برای ایمیل، پردازش کلمات، صفحه گسترده، بستر ارائه، تقویم اشتراکی، ذخیره ابری، و بسیاری موارد دیگر ارائه می دهد.
- iWork
بسته آفیس برای کاربران مَک. مثل آفیس و جی سوئیت، ابزارهای این نرم افزار شما را قادر می سازند اسناد متنی، صفحه گسترده و ارائه های خود را آماده کنید.
3. نرم افزارهای BIM برای ارتباط بین اعضای پروژه
ابزارهای ارتباط بین اعضای پروژه دسته دیگری از از نرم افزارهای روزمره هستند. بدون آنها، گردش کار هماهنگ کننده بیم حتی ممکن هم نخواهد بود. با وجود آنکه آنها دقیقا ابزار طراحی نیستند، اما جزیی حیاتی از گردش کار طراحی به شمار می روند.
چون این ابزارها، نرم افزارهای اداری هستند، به انتخاب ما نیست که از چه نرم افزاری برای برقراری ارتباط استفاده کنیم. در عمل ما طبیعتا نرم افزاری را پیاده می کنیم که شرکتمان تأمین کرده باشد. متداول ترین راهکارها شامل موارد زیر هستند:
- Microsoft Outlook
در اصل برای ارسال و دریافت ایمیل استفاده می شود. اما می تواند برای مدیریت انواع مختلف داده های شخصی مانند قرارها و موارد مشابه تقویمی، اقدامات، اطلاعات تماس، و یادداشت ها به کار رود.
- Microsoft Teams/ Skype for Business
این برنامه یک فضای کاری گفتگو محور است که کارکرد پیام رسانی فوری، جلسات ویدیویی، تماس تلفنی، و اشتراک مستندات را داراست.
- Slack
اساسا اتاق گفتگویی برای کل شرکت است، و طراحی شده است تا جای ایمیل را در نقش روش اصلی برقراری ارتباط و اشتراک گذاری بگیرد.
در فضای کار آن می توانید ارتباطات را از طریق کانال های بحث گروهی سازمان دهی کنید. همچنین می توانید با پیام خصوصی اطلاعات، فایل ها و بسیاری چیزهای دیگر را در یک جا به اشتراک بگذارید.
4. نرم افزارهای BIM برای ایجاد پایگاه داده در مدل
طراحی داده محور *(DDD) رویکردی است به ایجاد سیستم استاندارد برای ثبت اطلاعات در مدل های هندسی. این رویکرد محبوبیتی روزافزون پیدا کرده است.
*(DDD) فرض می کند کل فرایند طراحی بر یک پایگاه داده مرکزی استوار است، و این پایگاه می تواند تا جایی که امکان دارد الزامات و اطلاعات جمع آوری کند، و سپس داده های انتخاب شده را با مدل همگام سازد و نشان دهد. بدین ترتیب، هماهنگ کننده بیم اغلب کسی است که کمک می کند ویژگی ها از پایگاه داده استخراج شوند و با پارامترهای مربوطه در مدل نمایش داده شوند.
* DDD = ( Data Driven Design)
برخی از راهکارهای محبوب از این دست به شرح زیرند:
dRofus
ابزار برنامه ریزی، مدیریت داده و همکاری بیم است که برای تمام ذینفعان، پشتیبانی گسترده گردش کار و دسترسی به اطلاعات ساختمان در طول چرخه عمر ساختمان را فراهم می کند و مستقیما از طرف مالکان ساختمان عمومی ایجاد شده است. ویژگی های اساسی این نرم افزار، گرفتن الزامات کارفرما (EIR)، تأیید راهکارهای طراحی (BIM) مطابق الزامات کارفرما، مدیریت استانداردهای عمومی و برنامه ریزی تجهیزات هستند.
- Bimeye
سیستم مدیریت داده های بیم مبتنی بر فضای ابری که در تمام طول پروژه از شکل گیری ذهنیت پروژه در مراحل ابتدایی تا فرایند مهندسی و طراحی و نهایتا تا مدیریت ساخته به پروژه های ساخت و ساز سرعت و کیفیت می بخشد.
- CodeBook
این نرم افزار شرحی از چرخه عمر پروژه، از آغاز تا مناقصه و ساخت و در نهایت تا زمانی که ساخته به دست کاربران آن می رسد ایجاد می کند. مدیریت داده داراییRoom and FF+E برای پروژه های ساختمانی در همه انواع و اندازه ها.
نرم افزارهای BIM طی توسعه پروژه – فاز طراحی
در طول فاز پروژه بیم، پیوسته مسئولیت های بیشتری به هماهنگ کننده واگذار می شود. ماهیت این مسئولیت ها می تواند متفاوت و وابسته به الزامات پروژه، شرکت و کارفرما باشد. اما به احتمال زیاد، برخی از مهم ترین مسئولیت ها ترکیب مدل های صنعتی داخل یک مدلِ چند دیسیپلینی اشتراکی، بررسی تداخلات هندسی بین صنایع، و مدیریت مشکلات یافت شده با توزیع آنها بین اعضای تیم است. برای اجرای مناسب این اقدامات، داشتن برنامه های پشتیبانی هماهنگی ضروری است. برخی از محبوب ترین این برنامه ها به شرح زیر است:
5. نرم افزاهای BIM برای هماهنگی یک یا چند دیسیپلینی
- Navisworks Manage
یک راهکار جامع برای بررسی پروژه است که شبیه سازی 4 بعدی و 5 بعدی، هماهنگی، تحلیل، و برقراری ارتباط بین هدف و قابلیت اجرایی طرح را انجام می دهد.
- Solibri
نرم افزار کنترل کیفیت و تضمین کیفیت بیم است. Solibri ابزارهایی دم دست برای تأیید مدل، بررسی انطباق، هماهنگی فرایند طراحی، بررسی طرح، تحلیل، و چک کردن کدها در اختیارتان می گذارد.
- Trimble Quadri
این نرم افزار راهکار مدل متداول برای داده های GIS و بیم است که به صورت مرکزی به اشتراک گذاشته می شود. Trimble Quadri سرور مدل برای پروژه های زیرساختی است و تمام فازها و دیسیپلین ها را پشتیبانی می کند، و سکوی مدل را بر اساس شیء، شبکه و فرایند ایجاد می نماید.
- Bexel Manager
نرم افزار مدیریت بیم، جایی که همه تحلیل ها در یک مدل واحد و یک راهکار واحد یکپارچه می شوند. Bexel می تواند سطوح 3 تا 6 بعدی بیم را در پروژه پیاده کند.
6. نرم افزارهای BIM برای مدیریت تداخلات
هنگامی که تداخلات مدل را چک کردیم، ابزارهای رفع یا مدیریت اشکالات به کار می آیند.این ابزارها، برنامه هایی هستند که می توانند تمام تداخلات ساختمان را در یک پایگاه داده در دسترس همه اعضای تیم پروژه قرار دهند. معمولا این برنامه ها راهکارهایی مبتنی بر فضای مجازی هستند که نسخه دسکتاپ دارند. به کمک آنها، مدیریت تداخلات پروژه بسیار آسان تر و حسی انجام می گیرد.
- BIM Track
سکوی ابری مدیریت اشکالات برای هماهنگی مدل های بیم 3 بعدی است و استانداردهای OpenBIM را داراست.
- BIMCollab
سکوی ابری همکاری بیم برای رفع اشکالات است که بر اساس استاندارهای باز IFC و BCF که مورد اقبال گسترده ای هستند کار می کند.
- Revizto
نرم افزار رفع بی درنگ اشکالات برای معماری، مهندسی و ساخت و ساز است که بر همکاری و هماهنگی پروژه بیم تمرکز دارد.
7. نرم افزارهای BIM برای شبیه سازی توالی ساخت – بیم 4 بعدی
بسته به ماهیت گردش کار و توانایی هماهنگ کننده بیم، ممکن است هماهنگ کننده مجبور شود گردش کار کارگاه را شبیه سازی کند، چیزی که اصطلاحا شبیه سازی 4 بعدی نامیده می شود. این گونه شبیه سازی ها با کمک برنامه های زیر ممکن خواهد بود:
- Synchro
سینکرو با استفاده از تصویرسازی بی درنگ باعث دید و کنترل بر پروژه در تمام مراحل آن می شود. موتور برنامه ریزی یکپارچه CPM شما را قادر می سازد برنامه زمان بندی خود را بی درنگ با سرعت و دقت به طور تصویری مرور و به روز کنید.
- Vico Office for Time
این برنامه قدرت برآورد مدل محور را با روش برنامه ریزی خط سیر پیشرفته ترکیب می کند و برنامه های زمان بندی تفصیلی و دقیق تولید می نماید. کار با این نرم افزار قدرتمند راحت است.
- iTwo
iTwo برنامه ای برای پروژه های ساخت و ساز بیم 4 بعدی و 5 بعدی یکپارچه و مبتنی بر فضای ابری است که هدف از آن رقمی (دیجیتالی) کردن کامل شرکت ها در صنعت ساخت و ساز است.
- Navisworks Simulate
علاوه بر اینکه برای هماهنگی و جستجوی تداخلات به کار می رود، ابزارهایی بسیار عالی برای ایجاد شبیه سازی های 4 بعدی دارد.
- Bexel Manager
مانند Navisworks Manage، Bexel هم ابزار هماهنگی کاملی است که علاوه بر بررسی تداخلات، قادر به شبیه سازی 4 بعدی است.
8. نرم افزارهای BIM برای ارزیابی کیفیت اطلاعات مدل
هماهنگ کننده بیم اغلب باید علاوه بر هندسه، اطلاعات موجود در مدل را نیز بررسی کند. این وظیفه را می توان به کمک ابزارهای فوق مانند Solibri، Navisworks، و حتی Excel انجام داد. در بازار، نرم افزارهایی هستند که فرایند تضمین کیفیت (QA) اطلاعات مدل شده را به سطح بالاتری می رسانند. در اینجا فهرستی از ابزارهایی که می توانید به کار برید را می بینید:
- Simplebim
شما را قادر می سازد مدل های IFC را استاندارد کنید، غنی سازید و بررسی نمایید. توانایی بررسی و اعتبار سنجی آن همچنین کمک می کند اشیاء و مشخصات را آن گونه که لازم است تعریف کنید و فهرست مشخصات مجاز را تهیه نمایید.
- BIM Assure
BIM Assure راهکار ابری همکاری است که قفل داده های بیم را باز می کند و همه تیم های پروژه را قادر می سازد روی کیفیت داده ها با هم کار کنند. قوانین هوشمند BIM Assure به شناسایی و حل سریع اشکالات جهت بهبود کیفیت داده های بیم کمک می کند.
9. نرم افزارهای BIM برای مدل کردن هندسه بیم 3 بعدی
هماهنگ کننده‌های بیم که با طراحی سر و کار دارند باید دست کم یک برنامه مدلسازی 3 بعدی را به خوبی بشناسند. در آن صورت، بهتر می توانند مشکلات طراح را درک کنند و به او کمک کنند موثرتر کار کند. در حال حاضر، ابزارهای پیشرفته بسیاری برای مدلسازی در بازار موجود است. اقلام زیر از محبوب ترین آنها هستند:
- Revit
یکی از پراستفاده ترین نرم افزارهای مدلسازی بیم در صنعت ساخت و ساز. مناسب برای طراحی معماری، تأسیسات، طراحی سازه، نقشه های تفصیلی، مهندسی، و ساخت. قابل تهیه هم به صورت جداگانه و هم به عنوان بخشی از مجموعه AEC. قابل اجرا فقط روی ماکروسافت ویندوز.
- Tekla Structures
کلا نرم افزار مدلسازی اطلاعات ساختمان است که می تواند سازه هایی را که متشکل از مصالح مختلف مانند فولاد، بتن، چوب و شیشه هستند مدل کند. تکلا به نقشه کشان و مهندسان سازه کمک می کند سازه و اجزای آن را با استفاده از مدلسازی سه بعدی طراحی کنند، نقشه های دوبعدی بسازند و به اطلاعات ساختمان دسترسی پیدا کنند.
- ArchiCAD
ArchiCAD دسته کاملی از نرم افزارهای طراحی با نقشه کشی دوبعدی و سه بعدی، تصویرسازی و سایر کارکردهای مدلسازی اطلاعات ساختمان برای معماران، طراحان و برنامه ریزان است. دامنه وسیعی از برنامه های نرم افزاری در ArchiCAD یکپارچه شده اند تا بیشتر نیازهای طراحی دفاتر معماری را پوشش دهند.
- Civil 3D
نرم افزاری نوآور است که مهندسان عمران و معماران حرفه ای برای برنامه ریزی، طراحی و مدیریت پروژه های عمرانی به کار می برند. Civil 3D راهکاری است برای طراحی و مستندسازی مهندسی عمران به گونه ای که گردش کارهای CAD و بیم را پشتیبانی نماید.
- Novapoint
Novapoint سکویی برای طراحی و مستندسازی پروژه های زیرساختی و …. است. این برنامه مهندسان عمران را قادر می سازد به صورتی موثر تمامی جوانب خطوط آب و فاضلاب، جاده ها، خطوط راه آهن، تونل ها و پل های مدرن را طراحی کنند.
- Vectorworks
این نرم افزار انعطاف لازم برای پشتیبانی از کل پروژه از ابتدا تا انتها یا هرجایی در میانه راه را دارد – از طراحی مفهومی، تا مدل های کاملا هماهنگ شده بیم، تا مستندات ساخت و ساز. این راهکار همه کاره ای است که نیاز دارید تا همه چیز را گرد هم بیاورید و کارایی خود را افزایش دهید.
- Rhinoceros
Rihno راهکاری جهانی برای مدلسازی اطلاعات ساختمان است که معماران و مهندسان را قادر می سازد بر پروژه کنترل کامل داشته باشند و با نوآوری، آزادی و انعطاف، طرح ها و مدل های ساختمانی تولید کنند.