اگر در ابتدای راه مدیریت پروژه ی ساخت هستید آگاهی از این چند نکته‌ی ساده خالی از لطف نیست !
در وهله ی اول، مدیریت پروژه ساخت چیست ؟ (CPM)
به بیان ساده این نوع از مدیریت پروژه، فرآیند مدیریت و نگهداری یک ابتکار عمل است، خواه این فرایند یک ساختمان جدید، جاده، سد، سیستم فاضلاب و غیره باشد .
این یک شکل مبتنی بر ماموریت از مدیریت پروژه است که دارای یک نقطه شروع و پایان به وضوح تعریف شده با محدودیت در زمان، منابع، نیروی انسانی، آب و هوا و بسیاری از عوامل دیگر است.
آنها از بسیاری از ابزارهای مدیریت پروژه ، اصول مدیریت پروژه و فرآیندهایی استفاده می‌کنند که انتظار دارید در یک تیم خلاق یا شرکتی مشاهده کنید، اما تفاوت های زیادی نیز وجود دارد
انواع پروژه های عمرانی
انواع پروژه های ساختمانی وجود دارد، که متداول ترین آن ها بر اساس نیازهای ساخت و ساز به پنج دسته مجزا تقسیم می‌گردد :
ساخت و ساز یا بازسازی خانه های مسکونی: این پروژه ها از ساخت خانه های جدید، ساختمان های آپارتمانی و بخش های فرعی تا بازسازی، بهسازی و بازسازی خانه های موجود را شامل می شود.
ساخت و ساز تجاری: این نوع پروژه ها شامل لیست بلند بالایی از انواع ساختمان ها از جمله امکانات ورزشی، بیمارستان ها، انبارها، فروشگاه های خرده فروشی، مراکز خرید، مدارس و کارخانه های تولیدی می باشد.
ساخت و ساز جاده: پروژه های ساختمانی مورد علاقه همه در ساعات شلوغی، که شامل ساخت بزرگراه، نوسازی جاده، سنگفرش خیابان ها و غیره می شود.
ساخت و ساز صنعتی: این پروژه ها تا حدودی شبیه به ساخت و سازهای تجاری هستند، اما بیشتر به سمت نیروگاه ها، پروژه های نفتی (سکوهای حفاری، سکوهای پالایشی، سکوهای زمینی و غیره) و کارخانه های تولیدی سنگین گرایش دارند.
ساخت و ساز سنگین: این پروژه ها شامل هر چیزی است که معمولاً ساختمان‌های استاندارد در نظر گرفته نمی شود، مانند تصفیه خانه های فاضلاب، سدها و تأسیسات کنترل سیل.
انواع مدل های کسب و کار ساختمانی
دو مدل کسب و کار متمایز وجود دارد که در حین پیمایش در صنعت ساخت و ساز آنها را خواهید یافت. تفاوت آنها شامل یکسری تغییرات جزئی در نحوه‌ی انجام پروژه‌ها و مدیریت آنهاست .
- قراردادهای طراحی، پیشنهاد، ساخت: این محبوب ترین مدل کسب و کار ساخت و ساز است که در آن ذینفعان پروژه پس از ترسیم طرح ها توسط مهندس یا معمار، پیمانکاری را برای تکمیل ساخت و ساز انتخاب می کنند. اکثر پروژه ها از این طریق انجام خواهند شد.
- قراردادهای طراحی، ساخت: این نوع مدل کسب و کار ساخت و ساز همه چیز را در داخل خود نگه می دارد، از طراحی ساختمان گرفته تا اجرای خود پروژه. در حالی که این چرخه عمر پروژه را سرعت می بخشد ، برای اکثر ذینفعان غیر معمول است که سرمایه و نیروی انسانی داخلی برای انجام این کار داشته باشند .
بدیهی است که اولین و مهمترین مسئولیت یک CPM نظارت و هدایت پروژه ساخت و ساز است. با این حال، این بسیار کلی است و زمینه مناسبی را برای آنچه که یک CPM به صورت روزانه انجام می دهد، ارائه نمی دهد. در حالی که مسئولیت های CPM ممکن است از پروژه ای به پروژه دیگر بر اساس نیازهای شرایطی کمی متفاوت باشد،
هفت مسئولیت متمایز در زیر مجموعه آنها وجود دارد:
- برآورد هزینه های پروژه
- بودجه پروژه را جمع آوری کنید
- یک برنامه زمانی ایجاد کنید
- پارامترهایی را برای نحوه اجرای پروژه تنظیم کنید
- ارتباط و همکاری با ذینفعان پروژه
- به کارگران و تیم ها در مورد جزئیات قرارداد آموزش دهید
- نظارت بر کلیه متخصصان کاری که با ساخت و ساز و رعایت مقررات سر و کار دارند
- مدیریت ریسک را انجام دهید
همانطور که قبلاً گفته شد، این هشت مسئولیت برای هر پروژه ساختمانی جامع نیستند.
در واقع، برخی از این مسئولیت‌ها را می‌توان به سایر متخصصان مرتبط با پروژه محول کرد، اما در نهایت CPM باید برای هر یک از این وظایف در پایان روز پاسخگو باشد.
این بدان معناست که همیشه بهترین کار این است که CPM شما در اجرای این مسئولیت‌ها درگیر باشد.
موانع رایج یک پروژه ساختمانی
هیچ پروژه ای بدون ریسک نیست، به خصوص وقتی صحبت از مدیریت ساخت و ساز می شود، جایی که زندگی در جریان است. به همین دلیل چهار مورد از رایج ترین موانعی که CPM ها در هنگام برنامه ریزی و اجرای یک پروژه ساختمانی با آن مواجه هستند را معرفی می‌کنیم.
- برنامه ریزی بودجه ضعیف
- نقض OSHA
- ارتباط ضعیف
- نقاط عطف تعریف نشده
برخی از این موانع و همچنین برخی دیگر را می توان با استفاده از ارزیابی ریسک که احتمال وقوع این مسائل را تعیین می کند رفع کرد.
6 مرحله مدیریت پروژه ساختمانی
در حالی که مدیریت پروژه ساخت و ساز تا حدودی از روند استاندارد مدیریت پروژه پیروی می‌کند ، بین آنها تفاوت های ظریفی وجود دارد که باید آنها را درک کنید.
به همین دلیل یک فهرست جامع از شش مرحله کلیدی پروژه ساخت و ساز در ذیل آورده شده است .
فاز اول : ایده
مهم نیست که تحت کدام مدل کسب و کار فعالیت می کنید، پروژه ساخت و ساز شما همیشه با یک مرحله ایده شروع می شود.
این نقطه شروعی است که در آن ذینفعان یک پروژه ایده یک پروژه ساخت و ساز، مکان های تحقیق برای ساخت و ساز، ایجاد اولین مجموعه استانداردها برای تکمیل، و تعیین زمانی که پروژه باید تکمیل شود را در نظر می گیرند.
ذینفعان این یافته ها را به یک معمار یا مهندس ارسال می کنند تا طرح اولیه ساخت این پروژه را معمولاً با نظارت مدیر پروژه ساخت و ساز تهیه کند. این مدیر نیازهای این پروژه را همراه با ذینفعان به این طراحان در میان می‌گذارد و مشکلات احتمالی را که در طول این مرحله ایده‌پردازی پیش می‌آید حل می‌کند.
سه جنبه کلیدی طراحی وجود دارد که باید توسط ذینفعان، CPM و مهندسان یا معماران پوشش داده شود:
- امکان پذیری
- شماتیک های طراحی
- اسناد قرارداد
پس از نهایی شدن این طرح‌ها، در صورتی که مدل کسب‌وکار از نوع «طراحی، پیشنهاد، ساخت» باشد، ذینفعان شروع به انتشار کلمه برای تکمیل قرارداد خواهند کرد.
هنگامی که پیمانکاران شروع به ارائه پیشنهادات خود می کنند، ذینفعان این پیشنهادات را ارزیابی می کنند و بهترین گزینه را انتخاب می کنند که با نیازها و هزینه های آنها مطابقت دارد.
فاز دوم : پیش ساخت
اکنون که ذینفعان برنامه های پروژه را تنظیم کرده اند و یک پیمانکار را برای انجام کار انتخاب کرده اند، زمان آن فرا رسیده است که CPM آماده سازی برای مرحله اجرا را آغاز کند.
این آمادگی ها شامل بررسی سایت، آزمایش خاک، ایجاد برنامه زمان بندی پروژه ، بررسی هرگونه مشکل غیرمنتظره در سایت، مونتاژ مواد لازم، انتخاب نرم افزار مدیریت پروژه ساختمانی و همچنین گردآوری تیم پروژه و پایگاه نیروهای اجرایی شما می باشد
فاز سوم : اجرای پروژه
شما همه چیز را با هم جمع کرده اید، برنامه های شما تنظیم شده است، مواد شما اینجاست، و تیم شما آماده است. وقت آن رسیده که این طرح ها را به واقعیت تبدیل کنیم.
هدف شما این است که اطمینان حاصل کنید که این پروژه بدون هیچ مشکلی گرد هم می‌آید، اما از آنجایی که همه ما انسان هستیم و در معرض خطا هستیم، احتمال اجرای بدون مشکل بسیار کم است.
به همین دلیل است که قبل از شروع این مرحله باید ارزیابی ریسک را در برنامه های پروژه خود داشته باشید. اگر مشکلی پیش بیاید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که برنامه پاسخ مدیریت ریسک خود را دنبال کنید تا این مسائل پیش بینی شده را اصلاح کنید
فاز چهارم : راه اندازی
بالاخره آن روز آمد. پروژه ساخت و ساز شما به پایان رسیده است، اما قبل از جشن گرفتن، چند مرحله دیگر برای انجام دادن دارید.
بعد از آن دوره راه اندازی فرا می رسد که در آن همه سیستم های خود را آزمایش می کنید، هر گونه خطا را برطرف می کنید، و پرسنل مالک ساختمان را در مورد نحوه عملکرد و نگهداری ساختمان برای استفاده بهینه آموزش می دهید.
مطمئن شوید که کل این فرآیند را برای سوابق خود برای اهدافی که در مرحله بعد توضیح داده شده است، مستند کنید.
فاز پنجم : گارانتی
هنگامی که صاحبان ساختمان جدید نقل مکان کردند، زمان شروع دوره گارانتی فرا می رسد. دو نوع ضمانت وجود دارد که باید در این دوره اقامت اولیه به آنها توجه کنید:
گارانتی قراردادی: هر گونه ضمانت نامه در رابطه با سیستم ها و یکپارچگی ساختاری ساختمان در قرارداد نوشته شده است.
گارانتی ضمنی: هر گونه ضمانت نامه ای که در قانون در مورد ساختمان نوشته شده باشد.
اگر به طور واضح به مالکان در مورد تعمیر و نگهداری معمول این ساختمان آموزش داده اید و کل فرآیند را مستند کرده‌اید، در صورت بروز هرگونه مشکلی به دلیل خطای کاربر، تمام قسمت‌های خود را پوشش داده‌اید. همانطور که برای هر موضوع کیفی، این موارد در طول دوره‌های گارانتی تحت پوشش قرار می گیرند تا اطمینان حاصل شود که کیفیت ساخت و ساز مطابق با انتظارات مالکان است یا فراتر از آن است.
فاز ششم جمع بندی
شما به تمام تعهدات قراردادی خود عمل کرده‌اید، به این معنی که زمان آن رسیده است که تمام جنبه های باقی مانده از پروژه، مانند بررسی پروژه پس از ساخت، بایگانی هر گونه اسناد باقی مانده، و آماده‌سازی هر درس در طول این پروژه به منظور بهبود در آینده گزارش شود
در نهایت، اکنون که موانع برنامه مدیریت پروژه را می‌دانید، در اینجا سه نکته وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا برای رسیدن به موفقیت، آن را تقویت کنید.
نکته 1: ارتباط کلید است
نکته 2: تمام قراردادها را به طور کامل بخوانید
نکته 3: ذینفعان خود را در هر تغییر برنامه مشارکت دهید
هنگام تحویل هر پروژه، به ویژه پروژه های ساختمانی، انتظارات خاصی وجود دارد که باید برآورده شود تا به تعهدات قراردادی خود عمل کنید و پروژه ساختمانی خود را در برنامه زمانبندی نگه دارید .
وقتی برای رویارویی با شرایط متغیر باید همه چیز تغییر کند، به این معنی است که انتظارات باید مدیریت شوند.
بهترین و سالم ترین راه برای مدیریت این انتظارات در هنگام تغییر برنامه‌ها این است که ذینفعان خود را در آن تغییرات مشارکت دهید، از آنها بازخورد درخواست کنید و آنها را در جریان این تحولات نگه دارید.
در آخر باید گفت که :
ساخت و ساز، درست مانند هر شکل دیگری از مدیریت پروژه، دائما در حال تغییر است و شما هرگز نمی توانید در مورد مدیریت پروژه های ساختمانی اطلاعات کافی داشته باشید
مگر انکه همیشه خود را با روش‌ها و فن‌آوری‌های جدید که ( هر روز یا هفته، ماه و سال) وارد این بازار رقابت می‌شوند به روز کنید .
منبع : www.fool.com